30/8 là sinh nhật Buffet. Cụ sinh vào giữa đại khủng hoảng và lớn lên trong quá trình chứng khoán Mỹ hồi phục, đứng trước nhiều cơ hội tăng trưởng lớn. Ngày sinh của cụ nằm trong cung xử nữ, một cung có bản mệnh vượt trội về khả năng phân tích. Năng lực bản thân, cộng với thế thời tạo lên một huyền thoại, mà không ai chắc có người thứ hai sau này.
Tổng tài sản của Buffet hiện vào khoảng 103 tỷ USD. Cụ là nhà đầu tư duy nhất lọp top 10 giàu nhất thế giới, trong một rừng tỷ phú công nghệ. Nhà đầu tư giàu thứ hai thế giới có tài sản khoảng 30 tỷ đô, kém cụ 3 lần. Có vẻ các nhà đầu tư thường giàu đều hơn là tập trung ở số ít người. Buffet là ngoại hạng.
Thực tế, cũng có thể coi Buffet là “chủ đầu tư” hơn “nhà đầu tư”. Mỗi một công ty cụ đầu tư, thường là đầu tư nhiều và lâu, trong vai trò một chủ sở hữu thực thụ và hiểu biết rõ cách thức hoạt động của doanh nghiệp, cách nó kiếm tiền, dàn nhân sự, các rủi ro liên quan…
Chủ doanh nghiệp tốt thường không bán cổ phiếu của công ty mình mỗi khi nó xuống giá. Bà Thảo sẽ không bán hết VJC chốt lời và khoe lãi lên Facebook đợt giá cổ phiếu hàng không rớt thảm. Buffet cũng thế, trừ vài lần hiếm hoi cụ “sai lầm”, một thuật ngữ ám chỉ việc chọn nhầm cổ phiếu và không thể gắn bó đủ lâu.
Mọi người coi Buffet là nhà thông thái, hiền triết…, xin cụ lời khuyên về mọi lĩnh vực đầu tư. Nhưng điều biến cụ thành huyền thoại lại nằm ở tính kỷ luật và kiên trì. Các phương thức đầu tư của cụ đều có trong sách, phổ cập khắp nơi. Khi được hỏi tại sao bí quyết của cụ “dễ thế” mà không nhiều nhà đầu tư nào bắt chước, Buffet nói vì mọi người ai cũng muốn giàu nhanh, còn cách của cụ thì mất nhiều thời gian. Cách duy nhất để bắt chước Buffet là phải bắt chước cụ cả đời. Không ai có thể bắt chước người khác cả đời được.
Buffet là ví dụ rõ nét về sự khác nhau giữa “thông thái” và “thông minh”, một bên là sự khôn ngoan trong dài hạn, cái còn lại ngắn hạn hơn. Cụ hay bị chê bai là già cỗi, cố chấp khi bỏ lỡ các cơ hội ngắn hạn, nhưng luôn được đánh giá cao khi người ta tổng kết nhìn lại nhiều thập kỷ. Các khoản đầu tư tăng trưởng bền bỉ theo thời gian mang về cho cụ khối tài sản theo cách “không phải làm gì mà vẫn có tiền”.
Nhiều nhà đầu tư “thông minh”, mua được đúng đáy, chốt đúng đỉnh, nhảy khỏi đúng con đang giảm để sang con đang tăng, ra vào dòng tiền nhịp nhàng linh hoạt theo diễn biến thị trường… nói chung là tháo vát, cần mẫn… Vốn nhỏ cho phép họ chấp nhận rủi ro lớn hơn để hi vọng có các khoản đầu tư vượt trội. Thực tế là có nhiều nhà đầu tư kiếm đủ theo cách trên, trong một khoảng thời gian nào đó.
Nhưng cũng có không ít nghệ sỹ múa may khá đẹp trên sàn cho đến khi bị thị trường “hai xoa một đập”, bị bất tỉnh nhân sự… và thề không quay lại sàn…
Buffet có lẽ chỉ có một, và chỉ có thể ở Mỹ, nơi tập trung của các công ty hàng đầu hoặc có đầy đủ tiềm năng để trở nên hàng đầu, thế giới. Tks cụ vì niềm cảm hứng bất tận mà cụ mang lại cho nhà đầu tư, suốt cuộc đời cụ, đến tận hôm nay.